‘Join the stage’
Op 29 oktober 2019 maakte de gemeente bekend dat Being Development het VDMA-terrein mag gaan ontwikkelen. De keuze was de uitkomst van een open en getrapte tenderprocedure die de gemeente begin 2018 startte. Aanvankelijk schreven daarop 23 partijen in. Na tweede rondes bleven er drie partijen over. Naast het winnende concept van Being Development waren er plannen van de ontwikkelaars Synchroon en ABC/MOOI/Focus Real Estate (afbeelding).
Architectuurcentrum Eindhoven had de drie finalisten bereid gevonden om hun plannen te komen toelichten tijdens een publiek stadsgesprek op 2 maart 2020. Alle inzenders hadden veel tijd, energie en creativiteit gestoken in de visie- en planvorming. Drie plannen van hoog niveau.
De bijdrage van de combinatie ABC/MOOI/Focus Real Estate heet ‘Het hangt in de lucht’. Landschapsarchitect Harro de Jong (Buro Harro) besprak het basisidee dat als uitgangspunt voor de ontwikkeling zou gaan dienen: behoud het ensemble van bestaande gebouwen en voeg hemelse volumes ‘op poten’ aan toe. Het maaiveld, met de historische, rauwe bebouwing, kan daardoor volledig vrij gespeeld worden voor publieke functies. Bovendien, zo liet De Jong zien, was het de bedoeling geweest om dit maaiveld extreem te vergroenen en te verbinden met de groenzones in de omgeving van het VDMA-complex: de Dommelzone en de Tramstraat.
Ontwikkelaar Tim Hendrikx (Mooi ontwikkelt) ging in op het netwerk van lokale betrokkenen dat ze op het VDMA terrein en podium en werkplek wilden geven. De combinatie wilde de eerste TDK Accelerator in het complex huisvesten (TDK: Techniek, Design, Kennis). In deze accelerator zouden onderwijs- en maatschappelijke organisaties gaan participeren met het oog op innovatie, onderwijsvernieuwing en verbinding (tussen diverse generaties).
Ruben Donselaar (Synchroon) startte zijn bijdrage met twee quotes van Jan Gehl: ‘een goede stad is als een goed feestje. Mensen blijven er langer als ze het er naar hun zin hebben’ en ‘eerst leven, dan ruimtes, dan gebouwen. Andersom werkt niet.’ Ook in dit plan is er veel aandacht voor de activering van het maaiveld door het creëren van ruimtelijke verbindingen met andere delen van de stad en het toevoegen van groen. Bovendien wilde Synchroon daar, een zogenaamde ‘Brainportlaag’ aan toe voegen. Een nieuwe ‘bovenwereld’ op de bestaande bebouwing volledig geconstrueerd in hout, met een gevel van hergebruikt beton.
Christa de Vaan (Arup) besprak een aantal technische en constructieve aspecten van deze nieuwe bovenwereld. Hout is in dit opzicht een constructieve uitdaging maar heeft tal van voordelen, aldus de Vaan. Bomen slaan tijdens hun groei CO2 op. Na het oogsten van het hout voor bouwdoeleinden blijft deze CO2 opgeslagen in het hout. Een grootschalige toepassing van hout werkt mogelijk als een push-factor die tot bebossing leidt. Tegelijk is hout ook een gezond materiaal met een bijzondere uitstraling/beleving. De Vaan liet zien hoe met parametrische studies bouwvolumes zijn gevormd en geoptimaliseerd. Efficiënt en functioneel op zichzelf, en vriendelijk naar de omgeving.
De laatste bijdrage werd verzorgd door Maarten van der Sluis van Being Development, de winnende ontwikkelcombinatie. Onder de noemer ‘Join the stage’ vertelde hij over visie op het toekomstig gebruik van het terrein: wonen, werken en inspireren. In de visie van Being wordt VDMA ook podium voor design en cultuur. Maar wellicht het meest opmerkelijke element in hun plan is de introductie van het Brabantse Stadsbos. Een bos, grotendeels op de plak van het huidige parkeerterrein. Door deze ruimte vrij te kunnen spelen, zijn er in dit plan vrij forse volumes toegevoegd aan de kant van de Vestdijk.
De bijeenkomst over het VDMA-terrein vond plaats op maandag 2 maart 2020, 20.00 u Natlab. Te gast waren namens ontwikkelcombinatie ABC/Mooi/Focus Real Estate: Harro de Jong (Buro Harro) en Tim Hendrikx (Mooi ontwikkelt), architect van dit plan is: Civic architects. Synchroon: Ruben Donselaar (Synchroon) en Christa de Vaan (Arup), architect van dit plan is: Cobe architects (Kopenhagen); Being Development: Maarten van der Sluis (Being Development), architect van dit plan is: OMA. Verslag: René Erven